martes, 10 de decembro de 2019

Nomes vernáculos para as Lermes

REVISADO E AMPLIADO
10 DE ABRIL DO 2020
A continuar imos poñer uns nomes vernáculos para designar ás Lermes na bisbarra de Monterrei recollidos a través do Facebook nos grupos "Colectivo cultural Olimbria", "Laza", "Tamagania (o país do Alto Tâmega)"e "Ti non es de Verín si non..." e do muro de "Xosé Ramón Reigada", estes foron os resultados:


Lerma: En Gondulfes, concello de Castrelo do Val. En Rabal, concello de Oímbra. En Tamagos, Mandín, Verín, concello de Verín.
Lerme: En Campobecerros, concello de Castrelo do Val. En Castrelo de Abaixo, Cortegada, Navallo, Pena do Souto, San Pedro de Pousada, concello do Riós. Nas Eiras, Alberguería, Carraxo, Correchouso, Laza, Matamá, Retorta, Toro, Trez, concello de Laza. En Verín. En Florderrei Vello, Lamardeite, Osoño, Santa Comba de Varoncelle, Vilardevós, concello de Vilardevós.
Lermia: En Cualedro e arredores, San Martiño, San Millao, concello de Cualedro. Nas Chas, Espiño, Videferre, concello de Oímbra. En San Cristovo de Monterrei, Medeiros, concello de Monterrei. En Feces de Abaixo, concello de Verín.
Lesme: En Rexosende, concello de Vilardevós.
Lésmia: Na Xironda, concello de Cualedro.
Limaco: Na Granxa, concello de Oímbra. Na Madanela, concello de Monterrei.

E noutros lugares:

Aligacha: En Roblido, concello da Rúa.
Alimacha: No Barco de Valdeorras (Ourense).
Lagáchima: En Betanzos e Abegondo (A Coruña).
Lerma: No Grove.
Lerme: Na Gudiña, Barxa, Pentes, concello da Gudiña. No Pereiro, concello da Mezquita. Na Limia. En Ramirás e Padrenda.
Lesma: En Lubián, Zamora.
Lesme: Na Gudiña. Na Limia.
Lesmia: Na Gudiña.
Limiaco: En Silván, concello de Benuza (León).
Lumiaco: En Pombriego, concello de Benuza (León).

mércores, 20 de novembro de 2019

Nomes vernáculos para as Píntegas

REVISADO E AMPLIADO
10 DE DECEMBRO DO 2019

Imos poñer uns nomes vernáculos recollidos en varios grupos do Facebook para designar ás Píntegas na bisbarra de Monterrei:


Pinta: En Cortegada, concello do Riós.
Pintarega: Na Madanela, concello de Monterrei.
Píntega: En Gondulfes, concello de Castrelo do Val. En Mandín, Verín, concello de Verín.
Salamanca: En Carraxo, Correchouso, As Eiras, Laza, Matamá, Trez, concello de Laza. En Castrelo de Abaixo, O Riós, concello do Riós. Na Arzoá, Lamardeite, concello de Vilardevós.
Salamandra: En Retorta, concello de Laza. En Monterrei sen precisarse localidade, San Cristovo, Vilaza, concello de Monterrei. En Oímbra. En Cortegada, concello do Riós. En Verín.
Salamanquesa: Sen precisarse lugar.
Salamántiga: En Gondulfes, concello de Castrelo do Val. En Atás, Xironda, concello de Cualedro. Na Caridade, Flariz, Vilaza, concello de Monterrei. Na Granxa, Espiño, Oímbra, Videferre, concello de Oímbra. En Queirugás, Verín, concello de Verín.
Salamántigha: Na Saceda, concello de Cualedrro. En San Cibrao, concello de Oímbra. En Mandín, concello de Verín.
Salamantra: En Mandín, concello de Verín.

E noutras localidades de Galicia:

Arranca dedos
Becha
Bicha
Pesoia: En Ames. En Negreira. En Mazaricos.
Pessoia: En Barbeira de Jalhas.
Pezoia
Pezoira: En Tordoia, A Coruña.
Pozoia
Pinta: En Avión. En Chantada. No Deza. En Ouzande, A Somoza, concello da Estrada. No Paraño. No Trasdeza. En Vilalba.
Pinchorla
Pinchorra: En Abadín. En Alfoz. En Castroverde. En Láncara, Lugo. En Lugo. Na zona da Pontenova e Riotorto. Taboada, Lugo. Na Terra Cha. En Forcarei.
Píntega: Na Coruña e zona das Fragas do Eume. Por terras Ártabras. En Chantada. En Curtis, A Coruña. En Coirós. En Irixoa. En Oleiros. En Ordes, A Coruña. En Patín. Na Terra Chá. Na Ulloa.
Píntiga: Na parroquia de Leixa, Ferrol.
Píntigha
Ponsoña: No Grove.
Roncha: No Deza. En Lalín.
Sabandilla: Na Cañiza.
Sabandixa: En Arcade. En Cobres, Vilaboa. No Freixo. En Soutomaior. En Xián de Arcos.
"Si che pica unha sabandixa colle a mantilla e vai para a misa".
Sabanduxa: En Marín. No Salnés.
Sacabeira: En Alfoz. Nos Ancares. En Cervantes. Na mariña de Lugo. No Valadouro.
Sacarrancha
Sacaveira: En Ourol.
Salabanduxa
Salamanca: Na Gudiña, San Lourenzo, concello da Gudiña. Nas Nogais. No Pereiro, A Mezquita. En Samos. Na Ulloa. Na zona de Vilar de Barrio.
Salamandra: En Barxa, A Gudiña. En Lugo. En Oleiros. Na zona de Piñor. En Ponteareas. En Sanxenxo.
Salamanquesa: En Valoiro, Lobios.
Salamántiga: En Nogueira de Ramuín.
Salamántigha: En Novás, concello de Xinzo de Limia.
Salmántiga
Sapagueira: Polo Val de Burón, A Fonsagrada. En Ribadeo.
Sarabandixa: No Barbanza. En Bueu. En San Isidro.
Sarabanduxa: No Barbanza.
Saramaganta
Saramaghanta: En Ponterareas. En Terroso, Mos.
Sarmaganta: Na zona de Ponteareas.
Sarmaghanta: En Terroso, Mos. En Tomiño. Pola zona sur de Vigo.
Saramela: Na Cañiza. Na comarca do Condado.
Sareca
Zabandusa: En Marín.
Zaramela
Zarramela: Na zona de Crecente.

E noutros lugares:

Sacabera: Cuenca del Nalón, Asturias. En León.
Sacavera: Occidente de Asturias.
Salamandra: En Catalunya. En São Paulo, Brasil. En Portugal. En Zaragoza.
Salamántiga: En Portugal.
Saramaganta: No norte de Portugal.
Saramela: En Monção, Portugal.

martes, 5 de novembro de 2019

A Oliveira da igrexa de Castro de Laza

Con data 21 de outubro do 2019 presentouse unha proposta ante a Xefatura Territorial da Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas de Ourense para a inclusión no Catálogo Galego de Árbores Senlleiras da inmensa Oliveira da igrexa de Castro de Laza.

Todo grazas a Nieves Amado que deu esta interesante e importante aportación.

Agardemos a súa inclusión.

https://www.diariodotamega.es/articulo/laza/oliveira-da-igrexa-castro-laza-proposta-como-arbore-senlleira/20191113204257003974.html

Fotografía de Nieves Amado

Fotografía de Nieves Amado

domingo, 20 de outubro de 2019

Nomes vernáculos para as Fedegosas

REVISADO E AMPLIADO
3 DE NOVEMBRO DO 2019

A continuar vanse poñer os resultados dunha pescuda que se fixo a través do Facebook en varios grupos da bisbarra de Monterrei e limítrofes onde se pedía o nome dado aos insectos hemípteros (chinches) da familia dos pentatómidos (fedegosas), estes foron os nomes e os lugares onde se recolleron:


Bicho do Demo: En Laza.
Bruxo: En Cabreiroá, concello de Verín.
Cacafé: En Nocedo do Val, concello de Castrelo do Val.
Cacafede: En Castrelo do Val, Nocedo do Val, concello de Castrelo do Val. En Arculcelos, Cimadevila, Laza, Matamá, Retorta, Souteliño, do concello de Laza. En Verín.
Cachafedes: En Viladerrei, concello de Trasmiras.
Caquifede: En Trez, concello de Laza.
Catafede: En Cualedro e zona de Trasmiras.
Chinche: en Verín.
Chinche apestosa: En Verín, nome que viría doutro lugar.
Chinche dos olmos: En Espiño, concello de Oímbra.
Chinche fedegosa: En Verín.
Chinche verde: En San Cibrao, concello de Oímbra, nome que viría doutro lugar.
Fedecha ou Fedechosa: Na Madanela, concello de Monterrei.
Fede fede: En Verín.
Fedeghosa: En San Cibrao, concello de Oímbra. En Arzádegos, Lamardeite, Soutocobo, concello de Vilardevós.
Fedegosa: Na Gudiña, Barxa, O Tameirón, San Lourenzo, concello da Gudiña. En Campobecerros, Gondulfes, Piornedo, concello de Castrelo do Val. En Camba, Laza, concello de Laza. En Estevesiños, Mixós, Vences, concello de Monterrei. En Castrelo de Abaixo, Navallo, Pena do Souto, concello do Riós. En Berrande, Rexoxende, Terroso, Vilardecervos, concello de Vilardevós. En Veigas de Camba, Concello de vilariño de Conso. En Queirugás, Verín, concello de Verín.
Fedello: En Mourazos, concello de Verín.
Fedorenta: En Cortegada, concello do Riós.
Fedumento: En Carraxo, concello de Laza.
Feduncho: En Videferre, concello de Oímbra.
Folla de figueira: En Verín.
Noxento: En Carraxo, concello de Laza.
Zapateiro: En Verín.

Tamén se fixo a pescuda por toda Galicia en varios grupos de Facebook, e estes foron os nomes que se recolleron e en que lugar:

Aceiteiro: No Ribeiro.
Becho corocho: En Entrimo.
Bicho da envidia: En Vilanova de Arousa.
Bicho da madeira: En Trives.
Bicho frade: Sen precisarse lugar.
Cagafede: En Bouteiro, Sagra, O Carballiño.
Carricanta: No sur de Ferrolterra.
Cascuda: En Paradela, A Estrada.
Cascudo: En Andrade. Na Terra Chá.
Caspeto: En Coirós, A Coruña.
Catafede: En Orraca, Allariz. En Padrenda. En Quintela de Leirado.
Catafel: Na Arnoia. Na Baixa Limia. Na Cañiza. En Castrelo de Miño. En Celanova. En Cortegada de Baños, Ourense. En Crecente. En Francelos, Ribadavia. En Gomesende. Na zona de Ourense. En Ramirás, Celanova. En Ribadavia. Na zona do Ribeiro. En Trasportela, concello de Gomesende, Ourense.
Cenifre: En Ourense.
Cetonia: En Sanxenxo.
Cheirenta: No Pino. En Sanxenxo.
Cheirento: En Ribeira.
Cheirona: En Valdeorras. No Val de Vea, A Estrada.
Cheirosa: En Valdeorras.
Chincha: Sen precisarse lugar.
Chincha fedegosa ou Chincha fedenta: Por Xinzo da Limia.
Chinche: En Carril, Vilagarcía de Arousa. En Cee. En Santiago de Compostela. En Tomiño. En Trasancos, Ferrol. En Vigo. No concello de Vilar de Barrio. En Xinxo de Limia.
Chinche brava: Pontesampaio, Pontevedra.
Chinche caga-peidos: en Oleiros.
Chinche grande: Sen precisarse lugar.
Chinche verde: Sen precisarse o lugar. Na Coruña. En Taragoña.
Cotofel: En Coles.
Escudo: No Morrazo.
Fada fede: Nos Ancares.
Fedechosa: En Santiago de Compostela.
Fedechoso: San Amaro, Ourense.
Fedegosa: En Santigoso, concello da Mezquita. En Vilariño de Conso.
Fedencho: Sen precisarse o lugar.
Fedento: En Ourense. No Val do Dubra.
Fedento ou Fedello: San Miguel do Campo, Nogueira de Ramuín.
Fedefede: En Celanova. No Ribeiro. En Trasmiras.
Fedorento: En Bueu. En Coles, Ourense.
Feduncho: En Cardosteo e Viñoás, concello de Nogueira de Ramuín.
Fudigosa: En Roblido, A Rúa.
Frade: En Muras.
Galfarda: Concello de Toén.
Gheneroso: En Malpica.
Matafedes: En Cartelle.
Pedro fel: Sen precisarse lugar. En Allariz. No Ribeiro.
Percebella: Sen precisarse lugar.
Perifede: Nos arredores de Ourense.
Pestosa: Sen precisarse o lugar.
Pirufede: En Parada de Sil.
Porfede: No Ribeiro, Beade.
Pura fede: Na parroquia de Melias, Pereiro de Aguiar.
Sapateiro: en Gres, Vila de Cruces e a zona da Ulla.
Sardiñeira: En Astureses, Boborás.
Sardiñeiro: En Bouteiro, Sagra, O Carballiño.
Teresa: No Baixo Miño.
Zapateira: Sen precisarse o lugar. En Lalín.
Zapateiro: En Armenteira, Meis. No Barbanza. En Carballo, Bergantiños. En Catoira. En Cotobade. No Covelo. Na comarca do Deza. En Lobios. En Mondariz. En Mos. En Noia. No Salnés. En Ponteareas. En Quiroga. En Salceda de Caselas. En Salvaterra de Miño. En Taboadela. en Trabazo de Pontevedra. En Trives. No Val de Vea, A Estrada. No Val do Tines, concello de Outes. En Vigo.
Zapatero: En Larouco, estaba castelanizado.
Zorronca: En Ourense.

E máis outra pescuda a través de grupos de Facebook de España:

Bernat pudent: En Barcelona. Na Catalunya. En Girona.
Bicho de la peste: En Bollullos del Condado, Huelva.
Chichiparra: En Candeleda, Ávila.
Chinche: En Sotillo, Vime, Sanabria, Zamora.
Chinche hedionda: Sen precisarse o lugar. En Alcalá de Henares, Madrid.
Chinche meona: Na Arxentina.
Chinche olorosa: En Navalmoral de la Mata, Cáceres.
Chinche pedorra: Na Arxentina e México.
Chinche pudenta: En Valencia.
Chinche verde: En Barcelona. En Córdoba. En León.
Escarabajo pestiso: Sen precisarse o lugar.
Galapatillo: En Monzón, Huesca.
Galapatillón: En Monzón, Huesca.
Garrapatillo: En Perdiguera, Zaragoza.
Juanita meona: Na Arxentina.
Kakalardo: No País Vasco, nome recollido con reservas.
Kakalardu: No País Vasco, nome recollido con reservas.
Pablilla: En Sevilla.
Pestoza: En Huelva.
Pestuzo: En Córdoba.
Pilarica: En Sanabria.
Pudenta: En Alginet, Valencia. En Castelló. En Segorbe, Castellón. En Sevilla. En Valencia.
Zimitz: No País Vasco.

E aquí recóllense os nomes dados en Portugal e publicados en páxina e grupos de Facebook, son os seguintes:

António: Na região do Barroso.
Barata: En Chaves, nome recollido con reservas.
Bicho sapateiro: En Travanca, Amarante.
Carrapato: En Chaves.
Escaravelho: En Chaves. En Coimbra, nome recollido con reservas.
Fedegoso: En Chaves.
Fedelha: En Chaves.
Fedelho: En Chaves. No Minho português ou na Galiza a sul do rio Minho.
Fede-velho: En Guimarães
Fede-vivo e Fede-velha: En Viana do Castelo.
Fedevivo: En Chaves.
Mal cheiroso: En Chaves.
Pedreiro: En Chaves.
Percevejo: En Chaves.
Percevejo fedorento: En Chaves.
Sapateiro: En Chaves.

Azeiteiro
Bicho-forneiro
Bicho-frade
Bicho-rei
Bicho-sapateiro
Cachafede
Carrapato
Doutor-cheiroso
Escachifede
Escudeiro
Fede-fede
Fadega ou Fedega
Fedegosa
Fedelha
Fedelho
Fede-vivo
Fode-velhas
Frade
Percevejo
Percevejo-fedorento
Perfedes
Pessevejo
Salcasco
Sapateiro
Zé-fedes

E outros lugares onde tamén saíron nomes:

Barbeiro: Minas Gerais, região sudeste do Brasil.
Chinche: En sureste de México. En Uruguay.
Cimice: Na Italia.
María fedida: No Brasil. En Londrina, Paraná, Brasil. En São Paulo, Brasil.
María fedidinha: No Brasil.
Percevejo: No Brasil. En Coimbra, Portugal. En Lamego, Portugal. En Rio de Janeiro, Brasil.
Pinacate o Jumil: No México, nome recollido con reservas.
Stinky bug: En USA.

Moitas grazas pola colaboración.

domingo, 13 de outubro de 2019

Máis sobre os nomes dos Dermápteros en Portugal

Nestes días fíxose outra recolla de nomes que designaran aos Dermápteros en todo o país de Portugal no grupo de Facebook "Tras-os-Montes - Um Reino Marabilhoso" e na páxina de Facebook "Descobrir Portugal Natural", isto foi o que se atopou:


Barata
Beira cadela
Bicha cadela
Bicha caldeira
Bicha craveira
Bichaneira
Bicha rata
Bicha tesoura
Bicho papão
Bucha cadela
Cabra loira
Cabra loura
Cadela à beira
Cadela abeira
Cadela beira
Cadela daneira
Cadela de frade
Cadela frada
Cadela raivosa
Caldeirinha
Cão de chão
Carabina ou Carabrina
Carbunha moura
Carroucha
Corta cabelos
Corta cadelas
Corta camisas
Corta dedos
Corta fatos
Corta nariz
Corta narizes
Corta unhas
Escaravunha cega
Escaravunha sega
Formiga truqueza
Gata bichaneira
Pútega
Rapa
Rapadoura
Rapadura
Rapalhão
Rapa tisouras
Rapelho
Rapino
Raspelho
Raspino
Rata da estaquinha
Roioslegumes
Sardinheira
Tenaz
Tesouras
Vaca loira

A anterior entrada sobre os nomes dados na Galiza é a seguinte:

http://verin-natural.blogspot.com/2018/03/dermapteros-na-cultura-popular.html

domingo, 6 de outubro de 2019

Enorme mortaldade de muricegos en Verín

AMPLIADO E ACTUALIZADO
25 DE OUTUBRO DO 2019

Morcego rabudo, Tadarida teniotis

Coméntase por parte de persoal do servizo de limpeza de rúas de Verín que onte se atopara nada menos que corenta muricegos mortos onda a Praza do Carboeiro da vila, alguén lle falou que de ata cincuenta e sete exemplares.

No lugar atopouse un Morcego rabudo, Tadarida teniotis, morto, o da fotografía, mais dos que se falara eran, segundo o informante, doutra clase, os pequenos e máis comúns. Non se puido determinar esa outra especie ao non verse os cadáveres por botárense ao lixo.

Vendo as fotografías publicadas no Diario do Támega o luns 7 de outubro vense uns exemplares que tamén se corresponde coa especie Morcego rabudo, Tadarida teniotis, polo que se supón que a colonia enteira fora desta especie.

https://www.diariodotamega.es/articulo/verin/murcielagos-caidos-alturas/20191007215706003623.HTML

Dicíase que un veciño os matara e logo os botara pola ventá. Ao ser un número tan elevado sospéitase que poidera ter unha colonia no faiado.

Semella tamén que a Policía Local estivo presente nese lugar sen saberse o que se fixo por parte deles, o caso é que matar especies protexidas está considerado como un delicto penal. Preguntarase ao respecto.

Este luns 7 de outubro falouse coa Policía Local dicindo que tiñan coñecemento dos feitos, que sabían quen fora o autor e que en posibilidade darían conta ao xulgado. Tamén se dixo que a suposta colonia estaba ubicada no Edificio do Carmen, de oito andares de altura, onde existirían algunhas condicións idóneas para acoller a todos eses exemplares. Seguirase ao tanto do asunto.

Unha verdadeira mágoa para uns animais tan beneficiosos, simpáticos e interesantes.

A noticia noutros medios:

https://iberiageographic.com/un-vecino-extermina-una-colonia-de-murcielagos-en-verin-y-arroja-los-cadaveres-desde-un-octavo-piso/

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/ourense/verin/2019/10/08/encuentran-50-murcielagos-muertos-contenedor/0003_201910O8C7993.htm

https://www.farodevigo.es/portada-ourense/2019/10/10/investigan-hallazgo-medio-centenar-murcielagos/2184126.HTML

https://www.meneame.net/m/actualidad/altisimo-octavo-castiga-verin-plaga-murciélagos

https://www.farodevigo.es/portada-ourense/2019/10/16/piden-proteger-murcielagos-casos-ocurrido/2187187.HTML

https://www.laregion.es/articulo/monterrei/investigados-matar-57-murcielagos-verin/20191023071832901441.html

Escrito presentado ante a Consellería de Medio Ambiente por parte da Sociedade Galega de Historia Natural:

https://drive.google.com/file/d/1sjiqApihyKx2Rg1Nh9EuR-z13xnYGChe/view?usp=sharing

mércores, 2 de outubro de 2019

Desfeita no Támega

Outra desfeita no río.

Unha limpeza agresiva do cauce con maquinaria pesada.

O domingo pasado houbo unha limpeza simultánea de lixo nos ríos e, vendo isto, non se sabe para que servíu.

Cando veña unha chea, se é grande, vai haber igual inundación.

Con estas actuacións o único que se consegue é impactar de forma negativa no ecosistema ripícola.

A vexetación e os aportes non son lixo, pasan a formar parte da dinámica da corrente.

mércores, 18 de setembro de 2019

Últimas recollas de nomes vernáculos de Fauna

AMPLIADO E ACTUALIZADO
25 DE SETEMBRO DO 2019

* Nomes recollidos en Novás, concello de Xinzo de Limia:

Aves:

Escribiente, Emberiza cirlus
Azulenta, Prunella modularis

Pitorrei, Picus sharpei
Ghaio, Garrulus glandarius
Bubela, Upupa epops
Cuco, Cuculus canorus
Chasca, Saxicola rubicola
Lavandeira, Motacilla alba
Carriza, Troglodytes troglodytes
Rola, Streptopelia turtur, 'enxeitaban' en referenza a que abandonaban o niño se se andaba nel
Pombo, Columba palumbus
Merla, Turdus merula
Corvo, Corvus monedula
Anduriñas, Delichon urbicum, Hirundo rustica
Tornillo, Sturnus unicolor

Mamíferos:

Morcego, Quirópteros

Insectos:

Polboreta, bolboretas nocturnas, Heteróceros


* Nomes recollidos en Mourazos, concello de Verín:

Aves:

Merla, Turdus merula
Bubela, Upupa epops
Cuco, Cuculus canorus
Pombo, Columba palumbus
Rola, Streptopelia turtur
Corvo, Corvus corone
Tornillo, Sturnus unicolor

Mamíferos:

Murocego, Quirópteros

Insectos:

Teresa, Mantis religiosa
Faldacadela, Forficula auricularia, Forficúlidos
Vacaloura, Berberomeloe majalis
Polboreta, bolboretas nocturnas, Heteróceros

Arácnidos:

Alacrán, Buthus ibericus

Miriápodos:

Cempés, Escolopendra cingulata, Escolopendromorfos


* Nomes recollidos en Verín:

Aves:

Noiteboa, Caprimulgus europea

Mamíferos:

Morcego, Quirópteros

Insectos:

Mantesa, Mantis religiosa
Cortapichas, Forficula auricularia, Forficúlidos


*Nome recollido na Silva, concello do Riós:

Aves:

Pigharra, Garrulus glandarius


* Nomes recollidos en Flariz, concello de Monterrei:

Aves:

Ghirlas, Apus apus

Recolleuse o dito: "Ano de saltón, ano de perdigón".

Chía, Motacilla alba

Chía das vacas, Motacilla flava

Tacelán, Falco tinnunculus

Anduriñas, Hirundo rustica, "non se podían matar, eran de 'Dios', porque din que lle sacaron as espiñas a Cristo".

xoves, 25 de xullo de 2019

Arqueoloxía e Fauna no Castelo de Lobarzán

REVISADO E ACTUALIZADO
13 DE AGOSTO DO 2019

Como continuación á anterior entrada sobre Flora (http://verin-natural.blogspot.com/2019/07/arqueoloxia-e-flora-no-castelo-de.html) respecto á intervención arqueolóxica que se está a realizar no Castelo de Lobarzán ou Castro das Laxes das Chas imos poñer unhas especies de Fauna que se viron durante o transcurso dos traballos que es están levando a cabo.

Bolboreta Papilio machaon na zona de intervención arqueolóxica.

Lagartixa dos penedos, Podarcis guadarramae, na zona de intervención arqueolóxica.

Lagartixa rabuda, Psammodromus algirus, na zona de intervención arqueolóxica, semella ser o réptil máis abondoso.
Fotografía de José Ramón Feijóo.

Bolboreta Papilio machaon na zona de interevención arqueolóxica.
Fotografía de Nieves Amado.

Por parte do persoal do proxecto tamén levan visto varias Bubelas, Upupa epops, xuntas e un Coello de monte, Oryctolagus cuniculus, alén de moitas bolboretas e una cobra pequena que non se identificou.

No outro día pudemos desfrutar dende o alto do Monte do Castelo dunha expléndida exibición aérea dunha Aguia calzada, Aquila pennata, vista desde arriba e contra o fondo do val.

No interior da chamada Cova do Gato había unha congregación dos arácnidos Opilións no seu interior.

Iremos pondo novas observacións a medida que se obteñan.

Contan que tamén se viron morcegos nas covas, un ratonciño de monte e algún insecto descoñecido.

E isto é o que nos conta José Luis Homedapedra Lozano Rúa polo Facebook:

"Bubelas hai, alomenos media ducia ao subir da Portela e antes do primeiro "descanso" do camiño, e outros paxaros de cor verdoso que voan en grupos pequenos de 3/5 exemplares, e o que me pareceron dous gaios xusto antes da última subida cara os dous "castelos", na ladeira entre a terra o musgo e os penedos, esas dúas lagartiñas, saltóns e chicharras, e xa arriba mesmo onde escavamos multitude de arañas terreiras e formigas xilófagas, cempés e larvas de escarabellos, despois voando moitas e diversas bolboretas, avespas e tabaos, moscas e mosquitos nos lugares de sombra, e o lúns visitounos a que eu penso é a libélula máis grande que vin na miña vida, fun capaz de seguirlle o voo quizais unhes 100 metros."
Fernando Serrulla envía esta fotografía dun habitante de Lobarzán:

Lagartixa rabuda, Psammodromus algirus.
Fotografía de Fernando Serrulla.

Moitas grazas de novo a todo o equipo pola mostra de interese e sensibilidade.

xoves, 18 de xullo de 2019

Sobre os nomes dos Vagalumes

Nestes días fíxose unha recolla de nomes preguntando a través do Facebook que designaran aos Vagalumes na bisbarra de Monterrei e arredores, isto foi o que se atopou:


Bicho relumbrón: Recollido en San Lourenzo, no Tameirón e en Pentes, todos do concello da Gudiña.

Bicho coraceiro: Recollido en Videferre, concello de Oímbra.

Vagalume: Tamén recollido no Tameirón, A Gudiña, pero posiblemente influenciado polo galego oficial.

Lucerna: Recollido en Feces de Abaixo, concello de Verín; na Gudiña; e en Campobecerros, concello de Castrelo do Val; tamén en Verín (sen precisar localidade de procedencia).

Luciérnaga: Recollido no Rosal, concello de Oímbra; e en Pazos, concello de Verín; tamén en Laza e Vilameá, concello de Laza; e na Gudiña. Esta designación está en claro influenciada polo castellano.

Lucecú: Recollido en Medeiros e na Madanela, ambos do concello de Monterrei.

Lucérnaga: Recollido en Verín, en posibiliade influenciado polo castellano.

Lumela: Recollido en Verín; tamén en Novás, do concello de Xinzo da Limia. Nestes dous lugares dicíanlle aos rapaces: "Neno, non lle toques que queima", en referenza a que se debían de deixar por non seren prexudiciais e mesmo beneficiosas dalgunha maneira.

Pirilampo e Vaga-lume: Nomes dados en Portugal.

Bicho-da-croça: Recollido en Outeiro Seco, concello de Chaves. É de interese a semellanza co nome de Bicho coraceiro de Videferre.

Bichiño da luz: Recollido en Laza.

Moitas grazas, obrigado.

xoves, 11 de xullo de 2019

Arqueoloxía e Flora no Castelo de Lobarzán

A continuar imos por unhas imaxes de Flora con respecto á intervención arqueolóxica que se está a realizar no Castelo de Lobarzán ou Castro das Laxes das Chas.

Considerábase prioritario preservar no posible a enorme riqueza natural presente na zona, de aí que se pedise asesoramento sobre os traballos de devasa dos accesos e acondicionamento do xacemento.

É de citar o enorme interese mostrado por todos os integrantes do grupo e en especial aos arqueólogos Beatriz Comendador, Nieves Amado e Víctor Rodríguez Muñiz, e á experta en comunicación Rosa Veiga, alén do "Grupo de Estudios de Arqueoloxía, Antigüidade e Territorio", da Universidade de Vigo, os Concellos de Monterrei e Oímbra, os colectivos culturais "Monterrei, Cultura e Territorio" e 'Olimbria' e os veciños das Chas e Vilaza.

Moitas grazas.

https://www.facebook.com/castelodelobarzan/

https://castelodelobarzan.home.blog/

Thapsia villosa


Thapsia villosa

Abrótega, Gamón, Asphodelus lusitanicus


Delphinium halteratum 

Campanula sp. (?)

Briza maxima

Abrótegas, Gamóns, Asphodelus lusitanicus

Trovisco, Daphne gnidium

Abrótega, Gamón, Asphodelus lusitanicus

Pata de Cabra, Phillyrea angustifolia

Aciñeira, Quercus ilex

Xilbarbeira, Rascacú, Rusco, Ruscus aculeatus

Lathyrus sp.

Lathyrus sp.

Aciñeira, Quercus ilex

Fento común, Pteridium aquilinum


Carballo cerquiño, Quercus pyrenaica

Queiruga, Erica sp.


Estraloques, Digitalis purpurea


Composta

Tamus communis


Carballos cerquiños, Quercus pyrenaica, en rexeneración

Herba de San Xoán, Hypericum perforatum


Cabeza de cobra, Aristolochia paucinervis

Thalictrum speciosissimum (?)

Seoane, Gordolobo, Verbascum sp.

Centaurea sp.

Linaria sp.

Sobreira, Quercus suber

Carqueixa, Pterospartum tridentatum

Cistácea

Allium sphaerocephalum (?)

Allium sphaerocephalum (?)

Lupinus sp.

Queiruga, Erica sp.

Halimium lasianthum

Erica cinerea

Arzá, Lavandula stoechas

Cistus populifolius

Carpaza, Cistus psilosepalus

Esteva, Cistus ladanifer

Esteva, Cistus ladanifer

Sobreira, Quercus suber

Morogueiro, Érbedo, Arbutus unedo

Morogueiro, Érbedo, Arbutus unedo

Orobanche sp.

Osyris alba

Osyris alba

Silene scabriflora

Asplenium sp. (?)

Sedum sp.

Centaurium sp. (?)

Gramínea

Polypodium sp.

Labiada

Galium sp.

Manzanela, Manzanillo do monte, Helichrysum stoechas

Eryngium sp.

Xesta, Cytisus sp.

Eryngium sp.

Silene sp.

Composta

Carba, Quercus petraea

Asplenium trichomanes

Hedre, Hedera helix

Eirogo, Origanum virens

Silva garvanceira, Rosa sp.

Escambrón, Crategus monogyna

Blechnum spicant