venres, 24 de marzo de 2017

Últimas recollas de nomes vernáculos de Fauna e Flora

REVISADO E AMPLIADO
O 27 DE MARZO DO 2017

* Nomes vernáculos recollidos por Nieves Fernándes Vidueira en Quintela do Pando, concello de Viana do Bolo:

Abreota, Asphodelus sp.
Abreotas
Canabela, Thapsia villosa
Herba de Namorare, Armeria sp.
Herbas de namorare
Medas de cuco, Orobanche spp.
SoldiñaPoligonatum odoratum

* Nomes vernáculos recollidos poir Vanessa Saraiva Martins en Rexoxende, concello de Vilardevós:

Bicho d'ascada e Víbora da Terra, Vipera latastei
Bicho d'ascada. Fotografía de Vanessa Saraiva

* Nomes vernáculos recollidos a través do Facebook en varios grupos da bisbarra de Monterrei:

Cáncer, Anguis fragilis, Chalcides striatus, recollido en Laza
Cuadros, Anguis fragilisChalcides striatus, recollido en Nocedo do Val, concello de Castrelo do Val
Escáncer, Anguis fragilisChalcides striatus, recollido en Campobecerros, concello de Castrelo do Val
Escáncer, Chalcides striatus, recollido en Vilardevós
Liscánzaro, Anguis fragilisChalcides striatus, recollido en Castrocaldelas
Viberón, Anguis fragilisChalcides striatus, recollido en Bousés, concello de Oímbra
LiscáncerAnguis fragilisChalcides striatus, sen facilitarnos máis información
Viberón, Cahlcides striatus, C. bedriagai, con patas, recollido en Mandín, concello de Verín
Escáncer, Liscáncer, AbegordoAnguis fragilisChalcides striatus, sen aportarse máis datos
Bicha cega, Anguis fragilis ou Blanus cinereus (?), sen aportarse máis datos
Blanus cinereus
EscáncerAnguis fragilis, Chalcides striatus, recollido en Camba, concello de Laza
ViberónAnguis fragilisChalcides striatus, San Lourenzo de Fustás, Gomesende
EscánzaroAnguis fragilisChalcides striatus, Celanova

Serpe de cordón, Vipera seoanei, V. latastei, zona de Pena Trevinca, sen máis datos
Carpazos, Cistáceas, O Pereiro, concello da Gudiña
Bicho de cordón, Vipera latastei, V. seoanei, recollido na Gudiña, Erosa, tamén concello da Gudiña, e Viana do Bolo
Vipera seoanei
Alicranço, Anguis fragilis, Chascildes striatus, C. bedriagai, recollido en Chaves, sen máis datos
Escáncer cego, Anguis fragilis (?), recolleuse en Celanova
LiscáncerAnguis fragilisChascildes striatus, recollido en Loiro de Abaixo, concello de San Cibrao das Viñas
EscouparósAnguis fragilisChascildes striatus, recollido en Infesta, concello de Monterrei

Anguis fragilis
Pita cegaGuerris lacustris, recollido en Campobecerros, concello de Castrelo do Val
Cabra tolaGuerris lacustris, Laza

* A continuar póñense os nomes que se obtiveron atraveso do facebook para a especie Anguis fragilis e poida que tamén se comparta nome con Chalcides striatus e C. bedriagai ou mesmo corresponda por conofusión a algún destas dúas especies ápodas ou semi-ápodas, istes son os resultados:

Licranço e Scouparão: recollido en Vilar-de-Perdizes por Hélder Alvar
Cobra cega e Escónzaro: recollido nos Ancares por Domingos Amigo
Liscanso: recollido no Morrazo por María Menduíña Durán
Escónzaro: recollido na zona do Eo por Juan López Trinidad
Escáncer: recollido en Poio por Galo Dourado
Liscáncer: recollido en Melias (Pereiro de Aguiar) por Julio A. Rodríguez
Esgonzo: recollido en Triacastela por Belem Fontal, este é un dos casos nos que poida que se refira a algunha outra especie das do xénero Chalcides
Esgónzaro: recollido na Fonsagrada por Juan Bueno Pardo, poida que outro dos que se refiran a Chalcides
Escáncer: recollido en Caamouco por Javier Yáñez Pires
Liscranço, Alicranço  ou Licranço: recollidos no Minho português por Paulo Antunes Guimarães
Alicrám Alacrám: recollidos na parroquia de Salcedo (Cotovade) por Galo Dourado
Aliscrán e Liscrán: recollidos en Torroso (Mos) por Xosé Lois Sío Vidal

* Dito recollido en Laza por Nieves Amado Rolán:

"Se o escáncer vise e a salamanca mordese, non habería bicho vivente que no mundo houbese".

* Nomes vernáculos recollidos por Bruno Rúa en Medeiros, concello de Monterrei:

Sebureira e Segureira, Quercus suber
Escornabois, Oryctes nasicornis
Tollemerendas, Merendera montana

* Nomes vernáculos recollidos por Javier García en Tamaguelos concello de Verín:

Pedreiro, Delichon urbicum
Arieiro, Actitis hypoleucos, tiñamos xa recollido este nome para Charadrius dubius
Arieiro
Martín peixeiro, Alcedo atthis
Rola, Streptopelia turtur
Pombo,Columba palumbus
Xilguero, Carduelis carduelis
Verderol, Chloris chloris
Peneireiro, Falco tinnunculus, clara influenza do postuguês
Peneireiro
Papafigos, Oriolus oriolus
Paporrubio, Erithacus rubecula
Rusiñol, Luscinia megarhynchos
Muricego, Quirópteros
Muricego
Noitevoá, Caprimulgus europaeus
Moucho, Athene noctua
Curuxa, Tyto alba
Bufo, Bubo bubo
Merla, Turdus merula
Vencello, Apus apus
Lavandeira, Motacilla alba
Pega, Pica pica
Corvo, Corvus corone
Gaio, Garrulus glandarius
Garaio, Clamator glandarius
Garaio
Alacrá, Buthus ibericus
Cotovía, Galerida cristata
Cascarrollo, Lanius senator
Teixugo, Meles meles
Garza, Ardea cinerea
Pita d'auga, Gallinula chloropus
Galo d'auga, Fulica atra
Ra, xenérico
Nabiñeiro, Serinus serinus
Pimpín, Fringilla coelebs

* Nomes vernáculos recollidos por Rubén Gayoso 'O Pedreiro Artesán' na Silva, concello do Riós:

Sanchas, xenérico para Carrazas
Papamoscas, Tarentola mauritanica
Papamoscas
Forapozas, Grillotalpa grillotalpa
Tullimerendas, Merendera montana

* Pescuda de nomes vernáculos a través do Facebook sobre a especie Lucanus cervus:

Escornabois: Sancristovo (Riós), Maceda, Feces (Verín), Pontedeume (Arzúa)
Escarampitos: Carnoedo (Sada)
Armindo: Portugal, sen máis datos
Matacabalos: Nocedo do Val e Campobecerros, ambos do concello de Castrelo do Val
Vacaloura: Roblido (A Rúa), Santiago de Compostela, Bembibre (Val do Dubra), Castroverde (Lugo), O Pereiro (A Gudiña), Nocedo do Val (Castrelo do Val) con certas dúbidas, O Ribeiro, Campobecerros (?), Tintores (Verín), A Estrada, Rianxo, Lugo, Pontevedra, Baños de Molgas
Vacaloria: Laza
Ciervo: O Tameirón (A Gudiña) onde tamén dicían que "a súa cabeza daba boa sorte".
Cascudo: Brión
Escornabois e Matacavalas: Ortegal
Vaca-loura: Portugal, sen máis datos
Escornabois: tamén en Laza, sen máis datos
Vacaloura e Escornabois: en Ourense e A Limia sen máis datos
Escornabois: Coirós

Unha crenza sobre as Vacalouras ou Escornabois: "Os xitanos téñenos en moita estima".

Vacaloura, Berberomeloe majalis, recollido en San Cristovo (O Riós), Feces (Verín)
Toupa grilo, Grillotalpa grillotalpa, Roblido (A Rúa)
Rela, Coleóptero (?), Roblido (A Rúa), "velenoso, cor laranxa, colorea a boca desa cor laranxa".

* Pescuda de nomes vernáculos a través do Facebook sobre a especie Tarentola mauritanica:

Aconséllase ver a entrada completa neste mesmo blogue:


* Outros nomes recollidos:

Sabugueiro, Sambucus nigra, aos froitos chámanlles Caneleiros, recollido en Campobecerros, concello de Castrelo do Val
Sarabanduxa, Salamandra salamandra, recollido en Boiro
Salamanca, Salamandra salamandra, recollido en Correchouso, concello de Laza
Salacocha, Salamandra salamandra (?), Forcarei
Salamandra salamandra
Ra das veigas, Discoglossus galganoi, recollido na Illa de Arousa por Pepa Diosramos
Leirón careto, Eliomys quercinus, recollido na Gudiña por Rafa Vázquez
Quitamerendas, Merendera montana, sen máis datos
Couselos, Crouselos, Merendera montana, sen máis datos
Carrasca brava, Quercus ilex, recollido en Videferre (Oímbra) por Claudio 'Zunín'
Sisón, Sisós, Xixós, Tetrax tetrax, recollido en Castrelo do Val e Vilamaior (Verín), por Xosé Luís Lozano 'Nipis'
Patos bravos, (?), recollido en Castrelo do Val por Xosé Luís Lozano 'Nipis', dicía que "cando engtraban nunha leira papaban todo" (?)
Sisón, Tetrax tetrax, recollido en Espiño (Oímbra)
Galo da Braña, Vanellus vanellus, recollido dunha revista de prensa do ano 1985 con ese nome e debuxo compartida por Manoel Anxo García Torres
Galo da Braña, Vanellus vanellus, recolllido no concello de Monfero por João Aveledo
Osca, Tarentola mauritanica, recollido en Ourense capital
Mioto, Milvus migrans, M. milvus e poida que outras especies coma Buteo buteo (?), recollido na Gudiña por José Rodríguez Cruz
Buteo buteo
Fabilloca, Lupinus sp., sen máis datos
Fedefede, Hemípteros, recollido en Verín por Eduardo Castro
Pito formigueiro, Jynx torquilla, recollido na Chaira (O Riós) por Rafa Castro
Carbunco: arañois negros (?), Rapacollois: arañois de patas alargadas (?), recollidos en Roblido (A Rúa) por Pepa González
Ólomo, Populus tremula, recollido en San Cibrao (Oímbra)
Merendeiras, Narcissus triandrus, recollido en Videferre (Oímbra) por Claudio 'Zunín' e Pepa
Merendeiras
Campaíñas, Narcissus bulbocodium, recollido en Videferre (Oímbra) por Claudio 'Zunín' e Pepa
Campaíñas
Cairuga, Erica spp., sen mási datos
Carroucha, Erica spp., Teo (Santiago de Compostela)
Queiroa, Erica spp., Cerqueda (Malpica), onde Rosario das Marías nos escrebe esta cantiga:

"Miña nai que me pariu
En que terra me deixou
Entre toxos e queiroas
Miña nai que me matou"

Queiroa

* Entre Feces de Abaixo e Vilaverde-da-Raia comparten nomes vernáculos a ambos lados da fronteira coma estes:

Landra ou Osga indistintamente para Tarentola mauritanica
Pardán ou Parçal indistintamente para Passer domesticus
Pega ou Peja (Pexa) indistintalmente para Pica pica

* Nomes dados aos froitos da especie Prunus spinosa na bisbarra de Monterrei sen precisarse localidades:

Gruños (Verín), Arondolos, Bruños, Abruños, Buruños, Agruños, Mirtilos, Afogapitos (Castrocaldelas), Andrinas, Andrinos, Arandos (?)

* Nomes vernáculos recollidos en San Cibrao ao veciño Pedro Damorín de 80 anos de idade:

Freixán, Phasianus colchicus
Cutuvia, Lullula arborea
Cutuvía curuchada, Galerida cristata
Cutuvía curuchada

Calandra, Melanocorypha calandra
Laverca, Alauda arvensis
Chasco, Saxicola rubicola
Pegha, Pica pica
Ghaio, Garrulus glandarius
Picanzo, Lanius meridionalis
Cascarrollo, Lanius senator
Cascarrollos
Cotorniz, Coturnix coturnix
Chicharra, Miliaria calandra (?)

Ningún comentario: