Nomes e ditos sobre as aves en Rabal

O xoves 26 de novembro de 2020 xunto co antropólogo Bruno Rúa estivemos recollendo nomes e ditos sobre as aves na localidade de Rabal do concello de Oímbra.

Isto foi o que nos saíu:

Pardal, Passer domesticus, tamén lle chamaban Pardao

Carriza, Troglodytes troglodytes

Xunguí, non soubemos identificar a especie, poida que sexa Aegithalos caudatus (?)

Papafigos, Oriolus oriolus

Martín peixeiro, Alcedo atthis

Pega, Pica pica

Corvo, Corvus corone

Pernileiro, Burhinus oedicnemus

Chinchín, Fringilla coelebs

Paporrubio, Erithacus rubecula

Nabiñeiro, Serinus serinus

Picapau, Dendrocopos major

Bubela, Upupa epops

Cuco, Cuculus canorus

Gaio, Garrulus glandarius

Cutuvía, Lullula arborea

Cascarrollo, Lnaius meridionalis, L. collurio, L. senator

Lavandeira, Motacilla alba

Tanxo, Ficedula hypoleuca, tamén lle chamaban Tánxaro, tiñan o seguinte dito: "Dicíanlle as anduriñas aos tánxaros: Pronde vas tánxaro louco, vides moitos e marchais poucos. E o tánxaro respondía: E vós anduriñas putas, vindes poucas e marchais muitas."

Anduriña, Hirundo rustica

Rola, Streptopelia turtur

Laverca, Alauda arvensis

Ghilguero, Carduelis carduelis, dicían que os portugueses lle chamaban Pintasilvo

Chasco, Saxicola rubicola

Cutuluvís, Certhia brachydactyla

Pazpallá, Coturnix coturnix, dicían así: Estaban os guardiñas portugueses e dicían "compañía, alto lá" (imitando o son do pazpallá), "están todos os galegos?". E estes dicían "volta pra trás" (imitando outra vez o son dos pazpallá).

Moucho, Athene noctua

Curuxa, Tyto alba

Escribiente, Emberiza cirlus

Verderol, Chloris chloris

Tornillo, Sturnus unicolor

Rousinol, Luscinia megarhynchos, dicían así:

"o rousinol é badío,

fai o nino na ribeira,

tamén faría o meu

nunha meniña solteira"

Folecra, Hippolais polyglotta

Cheda, Sylvia undata (?)

Torda louca, Turdus philomelos, Turdus viscivorus (?)

Merlo, Turdus merula, dicían así: "Dicíalle a formiga ao merlo: Merlo cherlo, cherlo merlo, mentras que andas de gallas en gallas, traballaras de vrao pra comelo no inverno." 

Pedreiro, Delichon urbicum

Moitas grazas aos informantes.

Nomes de Aves en Atrabe

O martes 3 de novembro de 2020 estivemos recollendo nomes vernáculos de Aves xunto co antropólogo Bruno Rúa na aldea de Atrabe do concello de Vilardevós.

Isto é o que nos saíu:

Cuco, Cuculus canorus

Bubela, Upupa epops

Tecelán, Falco tinnunculus

Pardal, Passer domesticus

Merla, Turdus merula

Torda, Turdus philomelos, T. viscivorus

Avión, Oriolus oriolus

Anduriña, Hirundo rustica

Rola, Streptopelia turtur

Boeira, Motacilla flava

Lavandeira, Motacilla alba

Tornillo, Sturnus unicolor

Pombo, Columba palumbus

Parpallaza, Coturnix coturnix

Cutuluvía, Lullula arborea

Perdiz, Alectoris rufa

Carboeira, Sylvia undata (?)

Carriza, Troglodytes troglodytes, tamén lle chamaban Carriceira

Escribienta, Emberiza cirlus

Millarengo, Serinus serinus ou Linaria cannabina, non se soubo especificar

Cighueña, Ciconia ciconia

Patos bravos, Anas platyrhynchos

Pintasilvo, Carduelis carduelis

Corvelo, Corvus corone

Pegha, Pica pica, dicían que 'descastaron' moito

Pigharra, Garrulus glandarius

Trallón, Ficedula hypoleuca

Rosinol, Luscinia megarhynchos

Picanza, Lanius meridionalis, Lanius spp.

Pito, Picus sharpei

Porcopisco, non soubemos identificar a especie, era pequeno e andaba no inverno pola neve, era aneghrado, Prunella modularis (?). Dixéronnos o seguinte conto:

"Un home foi ás matanzas de todo o pobo e cando lle tocou a el facer a súa foron a abrir a porta da corte e díxolles á xente que tiveran coidado ao abrir a porta porque podía escapar o porco, xa que non o tiña, e ao abriren saíu o 'porcopisco' voando e dixo: Xa o deixastes escapar."

Menxengra, Parus major, Cyanistes caeruleus

Moucho, Athene noctua, Strix aluco

Curuxa, Tyto alba

Ghabilán, Accipitridae

Chasco, Saxicola rubicola

Pedreira, Phoenicurus ochruros (?)

Paporrubio, Erithacus rubecula

Ghrulla, Merops apiaster

Noitevoá, Caprimulgus europaeus

Bufo, Bubo bubo

Ave rapiña, Accipitridae

Aghilucho, Circus pygargus

Moitas grazas aos informantes.