No sábado 21 de agosto de 2021, xunto con Bruno Rúa e Santiago Rodríguez, por mor dunha interesante mesa redonda organizada en Castrelo de Cima, concello do Riós, pola Asociación Cultural Os Queimas, sobre "O Vellarrón, máscara singular" (José Rodríguez Cruz) e "Contos no fío da Raia" (Bruno Rúa), aproveitouse para recollérense uns nomes vernáculos de Aves e demais Fauna, que isto tamén forman parte da transmisión oral exposta na conferencia do antropólogo Bruno Rúa, herdanza da relación do Ser Humano co seu medio natural dende unha visión tradicional dunha comunidade rural galega, unha información de importancia a preservar dada ao remate do evento na localidade e grazas aos testemuños dos veciños Ceferino González Fernández e Domingo Taboada.
Isto foi o que nos dixeron:
Aves:
Picanza, Lanius spp.
Avión, Oriolus oriolus
Tornillo, Sturnus unicolor
Pega, Pica pica
Pardal, Passer domesticus
Chasco, Saxicola rubicola
Paspallá, Coturnix coturnix
Cutuluvía, Lullula arborea, seguramente compartiría nome con Galerida cristata e poida que tamén con Alauda arvensis ao non atopárselle nomes específicos para estas especies semellantes
Cigüeña, Ciconia ciconia, en castelán, seguramente que de recente adquisición
Carriza, Troglodytes troglodytes
Tentenarraíz, Emberiza calandra
Escribenta, Emberiza cirlus, Emberiza spp.
Azulenta, Prunella modularis
Merla, Turdus merula
Trallón, Ficedula hypoleuca
Pigarra, Garrulus glandarius
Corvo, Corvus corone, Corvus corax
Choia, Pyrrhocorax pyrrhocorax, dicían que criaba nos buratos dos fragueiros
Grulla, Merops apiaster, castelanizado
Paporrubio, Erithacus rubecula
Lavandeira, Motacilla alba
Tecelán, Falco tinnunculus
Gabilán, Accipitridae
Averrapiña, Circus pygargus
Moucho, Athene noctua
Curuxa, Tyto alba
Noitevoá, Caprimulgus europaea
Merla truiteira, Cinclus cinclus
Rola, Streptopelia turtur
Chincho, Fringilla coelebs
Perdiz, Alectoris rufa
Reiseñor, Luscinia megarhynchos
Pintasilva, Carduelis carduelis, tamén Ghilguero en castelán
Anduriña, Hirundo rustica, hirundínidos
Vencello, Apus apus
Pombo, Columba palumbus
Torda, Turdus spp.
Bubela, Upupa epops
Cuco, Cuculus canorus
Arruñador, Certhia brachydactyla
Verderol, Chloris chloris
Pito verdeal, Picus viridis, había o outro Pito, sen especificar apelido, Dendrocopos major
Pedreiro, Oenanthe oenanthe (?), poida que Phoenicurus ochruros xa que se recolleu este nome para esta especie en Castrelo de Abaixo
Anfibios:
Salamanca, Salamandra salamandra, poida que tamén Triturus marmoratus e Lissotriton boscai
Sapo cunqueiro, Bufo spinosus
Sapiño, había xente que dicía tamén Sapa, poida que para Alytes obstetricans
Rana, Pelophylax perezi, Rana iberica, en castelán
Cágados, larvas de anfibios
Réptiles:
Escóupolo, Anguis fragilis, Chalcides striatus
Lagartixas, Podarcis lusitanica, Psammodromus algirus, en lugares proximos recolleuse a designación xenérica de Lagartiñas
Culebras, colúbridos en xeral, en castelán
Insectos:
Cadela faldruda, tamén Faldracadela, dermápteros, a especie maís común é Forcicula auricularia
Fedegosa, hemípteros, a especie máis común é Nezara viridula
Bolboretas, lepidópteros heteróceros, bolboretas nocturnas
Barbatesa, Mantis religiosa, Empusa pennata
Bicho relumbrón, lampíridos, a especie máis común é Lampyris noctula
Barrosiña, Coccinella septempunctata, coccinélidos, tamén lle daban outro nome pero non se lembraban
Vacaloura, Berberomeloe majalis
Tixeiras, Gerris lacustris, dicían así: "onde vexas unhas Tixeiras nunha fonte podes beber desa auga"
Gaiteiros, odonatos
Arácnidos:
Alacrán, Buthus occitanus
Moluscos:
Lermes, moluscos gasterópodos, a especie máis coñecida sería Arion ater
Anélidos:
Mioca, Lumbricus terrestris
Mamíferos:
Municeghos, Quirópteros
Raposa, Zorra, Vulpes vulpes
Doniña, Mustela nivalis
Teixugo, Meles meles
Furón, Mustela putorius
Lirón, Rattus norvegicus, R. rattus
Ratos, roedores en xeral, a especie máis común nas casas é Mus musculus, dicían que había os do campo e os da casa
Toupa, Talpa occidentalis
É de agradecerse a positiva labor que fai esta asociación cultural para a recuperación e dignidade da tradición popular propia.
Saúdos
Ningún comentario:
Publicar un comentario